Accountant

Wat doet een Accountant?

Een accountant, ook wel externe accountant genoemd, is verantwoordelijk voor het controleren, beoordelen en opstellen van jaarrekeningen van bedrijven, organisaties en financiële instellingen. Daarnaast voert een accountant financiële-administratieve taken uit, zoals rapportage en verslaglegging. Een van de belangrijkste taken is het afgeven van een accountantsverklaring, waarmee wordt bevestigd dat de jaarrekening is gecontroleerd en betrouwbaar is. Deze verklaring is essentieel voor directies, aandeelhouders en andere stakeholders, zoals schuldeisers en toezichthouders.

In Nederland en België is de titel accountant wettelijk beschermd. Om deze titel te verkrijgen, moet een accountant een specifieke opleiding volgen en voldoen aan strikte kwaliteits- en beroepsnormen. De Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) speelt hierin een belangrijke rol en zorgt voor de permanente educatie en naleving van de accountancystandaarden.


Wat is het verschil tussen een Registeraccountant (RA) en een Accountant-Administratieconsulent (AA)?

Registeraccountant (RA)

Een registeraccountant (RA) is een hooggekwalificeerde accountant die officieel staat ingeschreven in het accountantsregister van de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA). Deze titel is wettelijk beschermd en mag alleen worden gevoerd door accountants die voldoen aan strenge opleidingseisen en permanente educatie.

Registeraccountants zijn bevoegd om controleverklaringen af te geven over de betrouwbaarheid van jaarrekeningen. Dit is vooral van belang voor grotere bedrijven en instellingen die volgens het Burgerlijk Wetboek verplicht zijn hun jaarrekening door een onafhankelijke accountant te laten controleren. Alleen een RA mag deze wettelijke controle uitvoeren.

RA’s zijn universitair opgeleid en gespecialiseerd in het beoordelen van financiële informatie met een hoge mate van onafhankelijkheid. Dit maakt hen een cruciale schakel in het waarborgen van transparantie en vertrouwen in de financiële verslaglegging van organisaties.

Accountant-Administratieconsulent (AA)

Een Accountant-Administratieconsulent (AA) is eveneens een beschermde titel en alleen voorbehouden aan accountants die staan ingeschreven bij de NBA. De AA-accountant richt zich vooral op het midden- en kleinbedrijf (MKB) en heeft een bredere adviesrol dan de RA.

AA’s ondersteunen ondernemers op het gebied van:
✅ Financiële administratie en rapportage
✅ Fiscaal en bedrijfseconomisch advies
✅ Optimalisatie van bedrijfsprocessen
✅ Keuze van administratiesoftware
✅ Beslissingen over investeringen en personeelsuitbreiding

Doordat AA’s nauw samenwerken met ondernemers, fungeren zij als financiële en administratieve sparringpartner. Hun focus ligt minder op controle en meer op ondersteuning en advies. In plaats van een controleverklaring geeft een AA-accountant een samenstellingsverklaring af. Dit biedt minder zekerheid dan een controleverklaring van een RA, omdat de AA geen diepgaande controle uitvoert, maar zich richt op het samenstellen van financiële overzichten op basis van de door de onderneming aangeleverde gegevens.

Samengevat:

🔹 RA-accountant → Gespecialiseerd in controle van jaarrekeningen, werkt vooral voor grotere bedrijven, wettelijke controles verplicht bij bepaalde organisaties.
🔹 AA-accountant → Adviseert MKB-ondernemers over financiën, administratie en bedrijfsvoering, zonder wettelijke controlebevoegdheid.

» Bekijk hier vacatures voor accountants

NBA

De Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) is de bij wet ingestelde organisatie die onder andere belast is met het bevorderen van de goede beroepsuitoefening van haar leden (registeraccountants en Accountants-Administratieconsulenten).

In het accountantsregister van de NBA staan alle accountants in Nederland ingeschreven. Accountants zijn werkzaam in de openbare praktijk, bij de overheid, als intern accountant en in het management van organisaties. Ze vormen een brede, pluriforme beroepsgroep van ruim 21.000 professionals met gemeenschappelijke gedragsregels. Integriteit, objectiviteit, deskundigheid en zorgvuldigheid, geheimhouding en professioneel gedrag zijn essentiële waarden voor iedere accountant.


Waar kun je de opleiding tot RA Accountant volgen?

Er zijn verschillende accountantsopleidingen in Nederland. Om Registeraccountant (RA) te worden, moet een kandidaat een erkende Post-Master Accountancy-opleiding hebben afgerond. Deze opleidingen worden aangeboden door de volgende universiteiten:

📌 Post-Master Accountancy-opleidingen (RA):

  • Nyenrode Business Universiteit
  • Rijksuniversiteit Groningen
  • Vrije Universiteit Amsterdam
  • Universiteit van Amsterdam
  • Erasmus Universiteit Rotterdam
  • Universiteit van Tilburg
  • Universiteit Maastricht

Naast de theoretische opleiding is voor de RA-titel ook een praktijkopleiding vereist, evenals inschrijving bij de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA).


Waar kun je de opleiding tot AA-accountant volgen?

Om Accountant-Administratieconsulent (AA) te worden, moet een kandidaat een specifieke opleiding volgen die bestaat uit een bacheloropleiding in accountancy, gevolgd door een postbachelor- of masteropleiding Accountancy en een praktijkopleiding.

De AA-opleiding is gericht op het adviseren van MKB-ondernemers en omvat onderwerpen zoals financiële verslaglegging, fiscaliteit, administratieve organisatie en bedrijfseconomisch advies.

📌 Opleidingsroute voor de AA-titel:
1️⃣ Bachelor Accountancy (hbo) – te volgen bij diverse hogescholen
2️⃣ Postbachelor- of Masteropleiding Accountancy – vereist voor inschrijving als AA
3️⃣ Praktijkopleiding AA – 3 jaar praktijkervaring onder begeleiding van een erkend accountant

📍 Hogescholen en universiteiten die de AA-opleiding aanbieden:
Hogescholen (bachelor Accountancy & postbachelor AA)

  • Hogeschool van Amsterdam
  • Hogeschool Rotterdam
  • Hogeschool Utrecht
  • Avans Hogeschool
  • Fontys Hogeschool
  • Hanzehogeschool Groningen
  • Saxion Hogeschool
  • Hogeschool Windesheim

Postbachelor & Master AA-opleidingen:

  • Nyenrode Business Universiteit (Master of Science in Accountancy)
  • Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN) (postbachelor AA)
  • Avans+ (Postbachelor AA)
  • Markus Verbeek Praehep (Postbachelor AA)

📌 Praktijkopleiding AA
Na de theoretische opleiding moet een kandidaat nog een 3-jarige praktijkopleiding afronden bij een accountantskantoor of een andere erkende organisatie. Pas na afronding van deze praktijkopleiding kan de accountant zich inschrijven in het NBA-register als AA-accountant.

De AA-opleiding is vooral gericht op accountants die in het MKB werken en ondernemers adviseren over financiële en fiscale vraagstukken.


Welke functies kent het vakgebied Accountancy bij de Accountantskantoren?

Bij de accountantskantoren (Deloitte, EY, KPMG en PwC) omvat het vakgebied Accountancy een breed scala aan functies, voornamelijk binnen de controle- en adviespraktijk. Hieronder een overzicht van de belangrijkste functies:

1️⃣ Audit & Assurance (Externe Controle)

Binnen Audit & Assurance ligt de focus op het controleren van jaarrekeningen en financiële rapportages van organisaties.

🔹 (Junior) Audit Associate / Assistant Accountant – Startende accountant die meewerkt aan controleopdrachten onder begeleiding van senioren.
🔹 Senior Audit Associate / Senior Accountant – Verantwoordelijk voor grotere onderdelen van de controle en aansturing van junior teamleden.
🔹 Audit Manager – Leidt auditopdrachten, onderhoudt klantcontact en coördineert het controleteam.
🔹 Senior Manager Audit – Begeleidt meerdere auditteams, adviseert klanten op strategisch niveau en ontwikkelt nieuwe opdrachten.
🔹 Partner Audit – Verantwoordelijk voor klantrelaties, eindverantwoordelijk voor controleverklaringen en de commerciële strategie van de auditpraktijk.

2️⃣ Internal Audit & Risk Management

Deze professionals richten zich op interne beheersing en risicomanagement bij bedrijven.

🔹 Internal Auditor – Beoordeelt interne processen, systemen en risico’s binnen een organisatie.
🔹 IT Auditor (RE) – Gespecialiseerd in de controle van IT-systemen en cybersecurity binnen organisaties.
🔹 Risk Consultant / Risk Manager – Adviseert bedrijven over risicobeheersing en compliance met wet- en regelgeving.

> informatie en vacatures in dit vakgebied vind je op: www.auditcarriere.nl


3️⃣ Advisory & Consulting binnen Accountancy

Naast controlewerkzaamheden bieden de Big 4 ook financiële en strategische adviezen.

🔹 Financial Advisory Consultant – Adviseert bedrijven over financiële strategie, fusies en overnames.

> informatie en vacatures in dit vakgebied vind je op: www.riskcarriere.nl


🔹 Forensic Accountant – Onderzoekt fraude, witwaspraktijken en financiële misstanden.

> informatie en vacatures in dit vakgebied vind je op: www.compliancecarriere.nl


🔹 Sustainability & ESG Auditor – Controleert en adviseert over duurzaamheidsrapportages en ESG-compliance.

> informatie en vacatures in dit vakgebied vind je op: www.esgcarriere.nl


Veel gestelde vragen